هجده چرخی که بار کامیون را به حرکت در می آورند جز اصلی ترین عوامل موثر بر عملکرد و مصرف سوخت کامیون هستند. تمام موارد از عمق آج ها تا نوع لاستیک و فشار باد در کاهش هزینه کامیون نقش بسزایی دارند.

تاثیر مقاومت غلتشی

مقاومت غلتشی نتیجه اصطکاک ایجاد شده از تغییر شکل لاستیک هنگام حرکت ماشین است. این نیرو تقریبا ۳۲ درصد سوخت ماشین های باربری بزرگ را به خود اختصاص می دهد. جالب آن است که انرژی ایجاد شده توسط نیروی مقاومت غلتشی به حرکت کلی ماشین نمی انجامد لذا کاهش آن به کاهش مصرف سوخت را در بر دارد. در حقیقت کاهش ۳ تا ۴ درصدی نیروی مقاومت غلتشی برابر ۱ درصد کاهش مصرف سوخت است. با اینکه عواملی چون کیفیت جاده، زمین و آب و هوا بر نیروی مقاومت غلتشی وارده به کامیون تاثیر دارند، عوامل قابل کنترلی و راه حل هایی برای کاهش نیروی مقاومت غلتشی وجود دارند که به بهینه کردن مصرف سوخت می انجامند.

این عوامل قابل کنترل شامل موارد زیر هستند:

انتخاب لاستیک

انتخاب لاستیک با توجه به کاربرد کامیون باری بسیار ضروری است. در طول مرحله خرید لاستیک به عواملی چون آج تایر، طراحی و اندازه آن توجه ویژه ای داشته باشید. در حقیقت برآورد شدهاست  که فقط عمق آج تایر چیزی بین ۵۰ تا ۷۵ درصد نیروی مقاومت غلتشی را ایجاد می کند.

باور عمومی این است که لاستیک نو بهترین عملکرد را دارد اما حقیقت این است که تایرهای کهنه کمترین مقاومت غلتشی را هنگام باربری ایجاد می کنند. تایرهایی که بین ۵۵ هزار کیلومتر تا ۸۰ هزار کیلومتر کارکرده باشند کهنه محسوب می شوند. به دلیل آنکه عمق آج لاستیک در طول زمان تغییر می کند باید بصورت مرتب از ماشین مراقبت داشت و آن را با زمان بندی های منظم سرویس کرد، تا از بیشترین سطح ایمنی در سطح جاده بهره مند شوید.

  • هنگام انتخاب آج تایر به توجه داشته باشید که آج های طرح چهار خط یا گل جلو (rib) نسبت به آج های طرح نیم دنده یا گل عقب (lug) و طرح بلوک (block) عملکرد بهتری در زمینه مصرف سوخت نشان می دهند. به این دلیل که تایرهای چهار خط اصطکاک لازم را برای انجام عملیات باری فراهم می کنند، بهترین حالت مصرف سوخت را نیز به همراه می آورند.
طرح چهار خط لاستیک
طرح نیم دنده لاستیک
طرح ترکیبی لاستیک

  • بیشتر سازندگان لاستیک، لاستیک هایی با کمترین مقاومت غلتشی ارائه می دهند که ۳ تا ۴ درصد به بهینگی مصرف سوخت می افزایند. ویژگی اصلی طراحی این لاستیک ها آج های کم عمق و همچنان با دوام است.
  • لاستیک های پهن سوپر سینگل به شدت در حال محبوب شدن هستند. این تایرها معمولا به جای یک جفت تایر استاندارد گرد استفاده می شوند. این لاستیک ها نه تنها مقاومت غلتشی کامیون را کاهش می دهند که ۱۰ درصد مصرف سوخت را نیز پایین می آورند، بلکه وزن ماشین را کم کرده و به افزایش ظرفیت حمل بار آن منجر می شوند.

توجه به فشار باد لاستیک ها

لاستیک هایی که کمتر از مقدار باد داشته باشیند نیز تاثیر چشمگیری بر مصرف سوخت دارند. کارشناسان اعلام کرده اند که هر ۱۰ psi کاهش باد لاستیک ها نسبت به میزان تعیین شده، به یک درصد افزایش مصرف سوخت می انجامد. تایرهای کم باد شده عمر آج ها را کاهش داده و به خرابی زودرس لاستیک منجر می شوند و عمر کامیون باری را نیز تحت شعاع قرار می دهند. سیستم های مانیتور کردن فشار باد لاستیک ها با قرار گرفتن بر روی چرخ های کامیون یا تریلی فعال می شوند. گیرنده های وایرلس درون کابین نیز اطلاعات و وضعیت لاستیک ها را در هر لحظه بررسی کرده و در هنگام نیاز به راننده نسبت به انجام اقدام ضروری هشدار می دهند.